Παιδική Δυσπραξία: Λογοθεραπευτική και Εργοθεραπευτική Οπτική
Η παιδική δυσπραξία είναι μία κινητική διαταραχή, δηλαδή μία δυσκολία στην πράξη στην οποία υπάρχει νευρολογικό υπόβαθρο. Η δυσκολία εντοπίζεται στον κινητικό προγραμματισμό ή/και στην κινητική εκτέλεση, δηλαδή στον σχεδιασμό ή/και στην εκτέλεση μιας κίνησης. Από την σκοπιά ενός Λογοθεραπευτή εντοπίζεται στην ομιλία και στο σύστημα του στόματος ενώ από τη σκοπιά ενός Εργοθεραπευτή στο σύστημα του σώματος και της κίνησης του στο χώρο.
Λογοθεραπευτική οπτική
Η ομιλία δεν είναι μία εύκολη διαδικασία και αυτό γίνεται αντιληπτό κάθε φορά που προσπαθούν οι ειδικοί του λόγου να «ξετυλίξουν το κουβάρι» των δυσκολιών που παρουσιάζει ένα παιδί το οποίο αξιολογείται και εντάσσεται σε ένα θεραπευτικό πρόγραμμα αποκατάστασης της ομιλίας.
Σε ένα παιδί, λοιπόν, όπου διαταράσσονται η ακρίβεια, η σταθερότητα και η διαδοχή των κινήσεων κατά την ομιλία έχει ως αποτέλεσμα την διαστρέβλωση των ήχων της και συνεπώς μία μειωμένη καταληπτότητα στο σύνολο της ομιλίας. Χρειάζονται συγκεκριμένες κινήσεις συγκεκριμένων μυών κάθε φορά με σωστή αλληλουχία και κατάλληλο συγχρονισμό ώστε το αποτέλεσμα της ομιλίας να υποστηρίζει το γλωσσικό μήνυμα. Κάπου εκεί εμπλέκεται και το κομμάτι της μνήμης (εργαζόμενης) ώστε να διατηρηθεί το γλωσσικό μήνυμα μέχρι να διαμορφωθεί το κινητικό πρόγραμμα του.
Επίσης η λεκτική απραξία μπορεί να συνυπάρχει και με την στοματική απραξία δηλαδή την δυσκολία στην πράξη μη λεκτικών στοματικών κινήσεων κυρίως μετά από απλές ή σύνθετες εντολές π.χ. Δεν μπορεί να βήξει όταν του δώσεις την εντολή «βήξε» ενώ αν θέλει να καθαρίσει το λαιμό του θα βήξει…
Αυτό που μεταφέρουν συχνά οι γονείς στον ειδικό είναι ότι το παιδί «έχει καθυστερήσει πολύ να μιλήσει» ή «δεν το καταλαβαίνουμε» ή «δεν μιλάει σωστά για την ηλικία του» ή «είναι πολύ πίσω η ομιλία του ενώ τα καταλαβαίνει όλα».
Οι τρεις χαρακτηριστικές δυσκολίες που παρουσιάζουν τα παιδιά με παιδική δυσπραξία είναι
- Ασταθή/ακατάστατα λάθη στα σύμφωνα και στα φωνήεντα π.χ δεν αντικαθιστούν έναν ήχο με έναν άλλον συγκεκριμένο κάθε φορά
- Προσωδιακά λάθη δηλαδή δεν τονίζουν σωστά τη λέξη ή τις λέξεις σε μία φράση π.χ. υπερβολικό και ίσο τονισμός στις δισύλλαβες λέξεις και
- Παρουσιάζουν επιμηκύνσεις και αργές ή διακεκομμένες μεταβάσεις μεταξύ συλλαβών και ήχων π.χ. κάνουν μεγαλύτερες παύσεις πριν από ένα σύμπλεγμα συμφώνου.
Έχουν σημειωθεί και άλλες δυσκολίες μέσα από έρευνες για την παιδική δυσπραξία και σχετίζονται με τις αρθρωτικές κινήσεις αναζήτησης, τη δυσκολία στις εκούσιες στοματικές κινήσεις, γλωσσική παραγωγή φτωχότερη της γλωσσικής αντίληψης κ.α.
Να σημειωθεί πως η παιδική δυσπραξία είναι μία από τις λιγότερο κατανοητές κατηγορίες διαταραχών της ομιλίας. Ο ειδικός για την αξιολόγηση και τη θεραπεία τέτοιου είδους δυσκολιών είναι ένας Λογοθεραπευτής.
Εργοθεραπευτική οπτική
Πολλές φορές, ακόμα και χωρίς παραπομπή γιατρού, έρχονται παιδιά για Εργοθεραπευτική αξιολόγηση μετά από αίτημα των γονιών αναφέροντας ότι είναι «ατσούμπαλο», «τεμπέλικο», ότι «χτυπάει όπου βρει» και «δεν έχει ρυθμό και δεν μπορεί να συντονιστεί με την μουσική».
Οι παραπάνω αναφορές των γονιών στην νευρολογική διάλεκτο ονομάζεται δυσπραξία. Η εικόνα ενός παιδιού με δυσπραξία είναι πράγματι αυτή που περιγράφουν οι γονείς όμως αυτό προκύπτει γιατί δυσκολεύονται να φανταστούν μία οποιαδήποτε κινητική πράξη νοητά με αποτέλεσμα να μην μπορούν να την εκτελέσουν.
Δυσκολεύονται στο να συντονίσουν άνω και κάτω κορμό ή δεξιά και αριστερή πλευρά σε δραστηριότητες που το απαιτούν. Ακόμα και σε κινήσεις που γνωρίζουν πως γίνονται και τις εκτελούν σωστά, σε δραστηριότητες που απαιτούν την συγκεκριμένη κινητική ενέργεια… δυσκολεύονται!
Επίσης δυσκολεύονται στην εκτέλεση διαδοχικών κινήσεων, στην αντιγραφή κατασκευαστικών παιχνιδιών όπως π.χ. τα lego και σε δραστηριότητες που αφορούν την καθημερινή ζωή όπως την ένδυση και συνήθως τα παιδιά με δυσπραξία αδιαφορούν για το αν έχουν λερωμένα ρούχα.
Στα παιδιά αυτά θα παρατηρηθούν και δυσκολίες στην συγκέντρωση προσοχής ή/και υπερκινητικότητα. Λόγω της δυσκολίας που παρουσιάζουν στην «πράξη» αποφεύγουν δραστηριότητες που απαιτούν επιδεξιότητα.
Καθώς ένα παιδί με δυσπραξία ενταχθεί στην Πρώτη Δημοτικού είναι πολύ πιθανό να παρουσιάσει δυσκολίες στον σχηματισμό των γραμμάτων, δηλαδή να μην είναι καθαρά και ευανάγνωστα και να βγαίνουν έξω από τις γραμμές.
Οι παραπάνω δυσκολίες είναι μερικές από αυτές που αφορούν την παιδική δυσπραξία. Αν παρατηρηθούν κάποια από τα παραπάνω καλό θα ήταν να απευθυνθούν οι γονείς σε έναν Εργοθεραπευτή.
ΛΟΓΟΜΑΓΙΚΑ – Εργαστήρι Λογοθεραπείας στη Λάρισα
Μπορείτε να επικοινωνήσετε με τη γραμματεία μας στο 2410 533 049 ή να συμπληρώσετε την φόρμα επικοινωνίαςγια να σας εξυπηρετήσουμε.
