3378706.jpg

4+1 Προβλήματα Όρασης που Συχνά “Υποδιαγνώσκονται”

25 Φεβρουαρίου 2020

Η όραση αποτελεί την σημαντικότερη αίσθηση του ανθρώπου. 80% των πληροφοριών που λαμβάνουμε κάθε στιγμή προέρχεται από την όραση και πολύ λιγότερο μέσω της ακοής και των άλλων αισθήσεων.

Παρόλα αυτά, συχνά δεν εξετάζονται επαρκώς ένα πλήθος από οπτικές δεξιότητες. Έτσι μπορεί να έχουμε παιδιά και ενήλικες που βλέπουν 10/10 μακριά, χωρίς κάποιο ανατομικό πρόβλημα, χωρίς παθολογία, χωρίς να χρειάζονται γυαλιά αλλά με δυσάρεστα συμπτώματα οπτικής κόπωσης. Δεν είναι πάντα εύκολο να περιγράψει κανείς τον τρόπο που βλέπει.

Ορισμένες φορές μπορεί κάποιοι να διαμαρτύρονται για τα έντονα φώτα, για κουραστική όραση όταν μελετούν ή μπορεί να περιγράφουν πως τα γράμματα κουνούνται ή χοροπηδούν πάνω στη σελίδα. Συμβαίνει συχνά, σε ενήλικες που εργάζονται πολλές ώρες σε υπολογιστή και μελετούν έγγραφα, να μην μπορούν να δουν καθαρά στο τέλος της ημέρας και να αδυνατούν να οδηγήσουν.

1 στα 4 παιδιά με μαθησιακές δυσκολίες έχουν στην πραγματικότητα κάποιο πρόβλημα όρασης που δεν έχει διαγνωσθεί, παρόλο που βλέπουν 10/10 και δεν χρειάζονται γυαλιά!

Δυσκολίες στη σύγκλιση

Όταν διαβάζουμε, οι οπτικοί άξονες των δυο ματιών κανονικά πρέπει να τέμνονται πάνω στην σελίδα με άνεση και ακρίβεια. Όταν όμως για κάποιον λόγο αυτό γίνεται με μεγάλη δυσκολία, εμφανίζονται πολύ ενοχλητικά συμπτώματα όπως τσούξιμο, πονοκέφαλος ή ακόμα μπορεί και θολή ή διπλή όραση!

Η δυσκολία συγκέντρωσης έχει ως αποτέλεσμα την αποφυγή του διαβάσματος.

Ειδικά στα παιδιά, η κατάσταση αυτή μπορεί να είναι πολύ δυσάρεστη και να τα αποτρέπει από το διάβασμα και την μελέτη. Ακόμα και αν προσπαθούν με επιμονή να διαβάσουν, καταναλώνουν τόση πολλή ενέργεια ώστε η κατανόηση του κειμένου να είναι πολύ φτωχή και συχνά στο τέλος να μην μπορούν να θυμηθούν αυτά που διάβασαν.

Έτσι, υιοθετούν συμπεριφορές που περιγράφονται ως διάσπαση προσοχής και τείνουν να αποφεύγουν το διάβασμα και τις εργασίες σε κοντινή απόσταση ενώ στρέφονται προς τον αθλητισμό ή τα καλλιτεχνικά.

Πρόσφατη πολυκλινική έρευνα από οφθαλμιάτρους και οπτομέτρες στην Αμερική έδειξε ότι 1 στα 3 παιδιά με διάσπαση προσοχής (ΔΕΠ-Υ) έχουν στην πραγματικότητα μόνο ανεπάρκεια σύγκλισης. Αντιστρόφως, τα παιδιά με δυσκολίες στη σύγκλιση έχουν τριπλάσιες πιθανότητες να αναπτύξουν διάσπαση προσοχής (ΔΕΠ-Υ).

Δυσκολίες στην προσαρμογή

Μέσα σε κάθε μάτι έχουμε έναν φακό, που ονομάζεται κρυσταλλοειδής φακός. Ο φακός αυτός έχει μια σπουδαία ιδιαιτερότητα: έχει την δυνατότητα να αλλάζει το σχήμα και τη δύναμή του ανάλογα με την απόσταση στην οποία κοιτάμε. Όταν κοιτάμε μακριά, ο φακός είναι χαλαρός και επίπεδος ενώ αντίθετα όσο πιο κοντά εστιάζουμε, τόσο πιο πολύ “φουσκώνει” για να γίνει πιο ισχυρός. Θα μπορούσαμε συνεπώς να παρομοιάσουμε το σύστημα προσαρμογής του φακού μας με το zoom μιας φωτογραφικής μηχανής.

Σε κάποιες περιπτώσεις ο φακός δεν έχει τη δυνατότητα να “φουσκώσει” στο μέγιστο και συνεπώς είναι πιο ανίσχυρος από ότι χρειάζεται. Όταν συμβαίνει αυτό, η όραση στις κοντινές αποστάσεις δεν μπορεί να ξεκαθαρίσει και παραμένει θολή. Για να ξεκαθαρίσει η εικόνα χρειάζεται η απομάκρυνση του κειμένου, όπως θα έκανε ένας νεαρός πρεσβύωπας.

Υπάρχει και η αντίθετη περίπτωση από την προηγούμενη. Ο φακός μπορεί να προσαρμόζει κανονικά όταν εστιάζει κοντά, αλλά να αδυνατεί να χαλαρώσει όταν το βλέμμα μεταφέρεται σε πιο μακρινές αποστάσεις. Ένας ενήλικας θα παραπονεθεί ότι μετά τη δουλειά σε υπολογιστή ή διάβασμα, δεν μπορεί να οδηγήσει. Ένα παιδί θα πει πως δεν βλέπει καθαρά τον πίνακα.

Τέλος, σε ορισμένες περιπτώσεις ο φακός μπορεί να προσαρμόσει στις διαφορετικές αποστάσεις, αλλά προκειμένου να τα καταφέρει χρειάζεται περισσότερο χρόνο. Τα παιδιά που βιώνουν αυτή τη δυσκολία χρειάζονται πολύ περισσότερο χρόνο για την αντιγραφή από τον πίνακα και συχνά χάνουν τη θέση τους, ξεχνούν ορισμένες λέξεις ή κάνουν λάθη.

Οφθαλμοκινητική ανωριμότητα

Η οφθαλμοκίνηση αποτελεί δεξιότητα που ωριμάζει παράλληλα με την κίνηση του παιδιού και βελτιώνεται σταδιακά, καθώς αυτό αναπτύσσεται. Στην ηλικία των 6 περίπου ετών πρέπει να έχει ωριμάσει επαρκώς, ώστε κάθε παιδί να είναι σε θέση να ακολουθεί ένα κινούμενο αντικείμενο κυρίως με τα μάτια του και λιγότερο με το κεφάλι του. Επίσης θέλουμε να είναι σε θέση να μεταφέρει την εστίασή του από το ένα αντικείμενο στο άλλο με άνεση και ακρίβεια, καθώς αυτού του είδους οι κινήσεις (ονομάζονται σακκαδικές κινήσεις) είναι οι κινήσεις της ανάγνωσης και της αντιγραφής από τον πίνακα.

Πιο αναλυτικά:

Κατά την ανάγνωση τα μάτια μας θα πρέπει να μπορούν να πραγματοποιήσουν μικρές αλματώδεις κινήσεις από λέξη σε λέξη, συντονισμένα και απόλυτα ελεγχόμενα, ενώ ταυτόχρονα αναζητείται η ερμηνεία κάθε λέξης και το συνολικό νόημα του κειμένου. Στο τέλος κάθε σειράς, πρέπει να πραγματοποιηθεί ένα μεγαλύτερο άλμα, ώστε να προχωρήσουμε στην επόμενη σειρά. Όταν οι κινήσεις αυτές δεν είναι ελεγχόμενες, τότε μπορεί να χάνεται η σειρά κατά το διάβασμα, να διαβάζουμε την ίδια φράση δυο φορές ή να παραλείπονται λέξεις ή να αλλάζουν συλλαβές ή γράμματα μεταξύ τους.

Μικροστραβισμοί

Με τον όρο στραβισμό ή τροπία αναφερόμαστε στις συνθήκες όπου κάθε μάτι στοχεύει σε διαφορετικό σημείο στο χώρο και τα δυο μάτια δυσκολεύονται να συνεργαστούν μαζί. Τις περισσότερες φορές το πρόβλημα αυτό είναι εμφανές και απευθυνόμαστε στον ειδικό ήδη από πολύ νεαρή ηλικία. Τι γίνεται όμως αν η γωνία του στραβισμού είναι πολύ μικρή και δεν γίνεται εύκολα αντιληπτή;

Ειδικότερα σε περιπτώσεις με κάθετη απόκλιση, μπορεί να έχουμε αντισταθμιστική θέση του κεφαλιού και αυτή να προκαλεί με τη σειρά της επιβάρυνση στον αυχένα και τη στάση του σώματος.

Μειωμένη περιφερειακή όραση

Μερικές φορές μπορεί να αδυνατούμε να εντοπίσουμε αντικείμενα που βρίσκονται γύρω μας παρόλο που ίσως δεν αντιμετωπίζουμε πρόβλημα με το οπτικό μας πεδίο.

Για παράδειγμα ένα έπιπλο ή ένα δέντρο που δεν προσέξαμε και πέσαμε πάνω του, ένας άνθρωπος που μπήκε στο χώρο μας και ξαφνικά μας τρόμαξε ή ένα μηχανάκι που δεν παρατηρήσαμε ενώ οδηγούμε. Η περιφερειακή μας όραση μας δίνει πολύ σημαντικές πληροφορίες για τον κόσμο και τους κινδύνους που υπάρχουν γύρω μας και η ασφάλειά μας εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από εκείνη. Έτσι, θέματα απόδοσης προσοχής από την κεντρική και την περιφερειακή μας όραση μπορούν να επηρεάσουν θετικά η αρνητικά την οπτική πληροφορία που λαμβάνουμε.

Σε όλες τις παραπάνω περιπτώσεις το παιδί ή ο ενήλικας μπορεί να βιώνει δυσκολίες στη όραση, δυσάρεστα συμπτώματα, οπτική κόπωση και να δυσκολεύεται να ανταποκριθεί στις ανάγκες της καθημερινότητάς του. Σήμερα έχουμε την δυνατότητα να βοηθήσουμε τις περιπτώσεις αυτές μέσω του Vision Training ενισχύοντας τις οπτικές δεξιότητες που ιστορούν και καθιστώντας την όραση του εκπαιδευόμενου πιο λειτουργική.

Αρχικά θα πρέπει να προηγηθεί ένας λεπτομερής οφθαλμολογικός έλεγχος και κατόπιν να απευθυνθείτε σε έναν συμπεριφορικό οπτομέτρη με την κατάλληλη εκπαίδευση πάνω σε θέματα λειτουργικής όρασης και αποκατάστασης μέσω προγραμμάτων Vision Training. Αφού εντοπιστούν οι ανεπαρκείς οπτικές δεξιότητες θα μπορέσει να σχεδιαστεί το κατάλληλο εξατομικευμένο πρόγραμμα VT η/και παράλληλα να προταθούν γυαλιά, πρίσματα, φίλτρα ή άλλου είδους βοηθήματα που ταιριάζουν ανά περίσταση.

Μαρία Ταρασούδη BSc MSc Συμπεριφορική – Νευροαναπτυξιακή Οπτομέτρης

Πηγή: visiontraining-thessaloniki.com

Εργαστήρι Λογοθεραπείας Λογομαγικά

Στα Λογομαγικά ασχολούμαστε με περισταστικά ΔΕΠ-Υ  και Μαθησιακών Δυσκολιών. και βοηθάμε να κατανοήσετε το πρόβλημα που αντιμετωπίζετε. Καλέστε μας στο 2410 533 049 για να κλείσετε το ραντεβού σας με τη γραμματεία.

Μετάβαση στο περιεχόμενο