paidia-anaptyxi-paixnidi-1280x852.jpg

Πως Βοηθάει το Παιχνίδι στην Ανάπτυξη του Παιδιού

3 Δεκεμβρίου 20190

Το παιχνίδι είναι τόσο φυσική διαδικασία για τα παιδιά όσο και η ίδια τους η ανάπτυξη. Η σχέση του παιδιού µε το παιχνίδι είναι αμφίδρομη: όσο το παιδί παίζει αναπτύσσει δεξιότητες και όσο αναπτύσσεται βελτιώνει το παιχνίδι του. Πώς όµως και σε ποιους τοµείς βοηθά το παιχνίδι στην ανάπτυξη του παιδιού;

Με το παιχνίδι τα παιδιά έχουν την ευκαιρία να βιώσουν πληθώρα συναισθημάτων, να δημιουργήσουν την προσωπική τους αβεβαιότητα και αµφιβολία, να έχουν την εμπειρία του απροσδόκητου, να ανταποκριθούν σε νέες καταστάσεις, να διαµορφώσουν φιλίες και να προσκολληθούν σε ενήλικες και σε τοποθεσίες, και τελικά να προχωρήσουν στη βασικότερη αναπτυξιακό δεσµό, που είναι η ισορροπηµένη αίσθηση του εαυτού τους και η δηµιουργία ταυτότητας, µε την τελευταία διεργασία να ολοκληρώνεται, τελικά, στην εφηβεία (Gleave & ColeHamilton, 2012).

Η ηλικία, η προσωπικότητα και ο προσωπικός βαθμός ανάπτυξης ενός παιδιού αποτελούν τα σημαντικότερα κριτήρια επιλογής παιχνιδιών του. Με βάση τη γνωστική και κινηοαισθητική ανάπτυξη του παιδιού ανά ηλικία, παρακάτω προτείνονται τα κατάλληλα παιχνίδια για παιδάκια ηλικίας μέχρι 10 ετών περίπου.

Να θυμάστε, ότι η ένδειξη της ηλικίας στη συσκευασία, με βάση τα αναπτυξιακά στάδια κάθε ηλικίας για την οποία είναι κατάλληλο το παιχνίδι, είναι πολύ σημαντική. Αφορά το βαθμό ασφάλειας του παιχνιδιού, την ικανότητα του παιδιού να παίζει με αυτό και να κατανοεί τον τρόπο χρήσης του και τέλος, τις ανάγκες και τα ενδιαφέροντα των αναπτυξιακών σταδίων.

Όσο το παιδί είναι ακόμα πολύ μικρό να προτιμάτε παιχνίδια από φυσικά υλικά, ξύλο και ύφασμα. Από εκεί και πέρα, ο διαχωρισμός των παιχνιδιών με βάση το φύλο, τουλάχιστον όσο το παιδί σας είναι ακόμα στα πρώτα χρόνια της ζωής του, δεν υπάρχει. Πολλοί μάλιστα υποστηρίζουν, ότι οποιοσδήποτε διαχωρισμός, δηλαδή διαφορετικά παιχνίδια για αγόρια και για κορίτσια, υποδηλώνει προκαταλήψεις. Κάτι που οπωσδήποτε πρέπει να αποφύγετε!

Ο σκοπός του παιχνιδιού εξάλλου είναι το παιδί να καλλιεργήσει τη φαντασία του και να αναπτύξει τις πνευματικές και σωματικές του δεξιότητες και ικανότητες. Μέσα από αυτό θα αποκτήσει πρότυπα και συμπεριφορές, που θα το βοηθήσουν να διαμορφώσει ως ένα βαθμό το χαρακτήρα του.

Ποια παιχνίδια λοιπόν θα μπορούσαμε να χαρακτηρίσουμε “κατάλληλα” για τα παιδιά;

0-1 έτους

Το μωρό μέσα στο χρόνο αυτό αναπτύσσει τις αισθήσεις του και αρχίζει να αντιλαμβάνεται το περιβάλλον γύρω του με την όραση, την ακοή, τη γεύση και την αφή. Προτιμά τα μαλακά αντικείμενα, μπορεί να δει όλα τα χρώματα, εξερευνά με τα χέρια και το στόμα. Ανταποκρίνεται στους ήχους που ακούει και περιεργάζεται τα αντικείμενα με διάφορους τρόπους (τα πετάει, τα σπάει, τα κοπανάει).

  • Άθραυστοι καθρέφτες στερεωμένοι στην κούνια ή στο παιδικό πάρκο
  • Βιβλία από ύφασμα, πλαστικό ή χαρτόνι, με μεγάλες εικόνες και σχέδια σε έντονες αντιθέσεις
  • Κουδουνίστρες
  • Κρεμαστά κρεβατιού με φως, κίνηση και μελωδίες
  • Μαλακά ζωάκια και μεγάλες κούκλες
  • Μαλακές μπάλες και υφασμάτινοι μεγάλοι κύβοι
  • Μουσικά κουτιά και μουσικά παιχνίδια
  • Παιχνίδια για το μπάνιο, που επιπλέουν
  • Παιχνίδια μαλακά, υφασμάτινα με έντονα χρώματα και σχήματα που εκπέμπουν ήχους
  • Παιχνίδια που μπορεί να στοιβάξει, σε διαφορετικά σχήματα, χρώματα και μεγέθη
  • Παιχνίδια που πιέζονται και βγάζουν ήχο
  • Φωτεινά, κινούμενα αντικείμενα στην κούνια, τα οποία όμως δε φτάνει το μωρό

1-2 ετών

Το βρέφος στους 15 μήνες βρίσκεται συνεχώς σε δράση, γίνεται πιο απαιτητικό και κινητικό, ενώ στους 18 μήνες χαρακτηρίζεται από μια διαρκή κίνηση. Στο δεύτερο χρόνο το παιδί αυτενεργεί μέσα από το παιχνίδι του. Παρατηρεί, επαναλαμβάνει λεξούλες, αρχίζει να τρέχει και να ταξινομεί τα αντικείμενα κατά σχήμα ή χρώμα.

  • Απλά παζλ με μεγάλα κομμάτια
  • Βιβλία από ύφασμα, πλαστικό ή χαρτόνι, με μεγάλες εικόνες ή απλές ιστορίες
  • Κούκλες όλων των μεγεθών
  • Κύβοι που τους τοποθετεί στο κατάλληλο άνοιγμα ενός κουτιού
  • Μεγάλα μολύβια και χαρτιά για να μουτζουρώνει
  • Μουσικά παιχνίδια
  • Παιδικά αυτοκίνητα, φορτηγά και τρένα
  • Παιχνίδια για να σκάβει (ξύλινο ή πλαστικό κουβαδάκι, φτυάρι, τσουγκράνα)
  • Παιχνίδια με ρόδες για να σπρώχνει ή να σύρει
  • Παιχνίδια που εφαρμόζουν και μπαίνουν το ένα μέσα στο άλλο
  • Παιχνίδια που σχηματίζουν στοίβες
  • Πάνινα ζωάκια

2-3 ετών

Τον τρίτο χρόνο χαρακτηριστικό της δραστηριότητας του παιδιού είναι η δημιουργία. Στην ηλικία αυτή μιμείται τις δραστηριότητες των ενηλίκων και των άλλων παιδιών και κάνει παιχνίδια ρόλων με κούκλες, ζωάκια και ανθρώπους υποδυόμενο πραγματικές καταστάσεις που του είναι γνώριμες. Αρχίζει να αντιλαμβάνεται τις σχέσεις των πραγμάτων στο χώρο και μπορεί να ακολουθεί απλές οδηγίες. Κρατάει το μολύβι για να γράψει και φτιάχνει προτάσεις 4-5 λέξεων.

  • Απλά παζλ με μεγάλα κομμάτια (4 κομματιών)
  • Βιβλία με σύντομα παραμύθια και εικόνες
  • Εκπαιδευτικά τραπεζάκια, που το παιδί μαθαίνει λέξεις, αριθμούς, σχήματα, χρώματα, κ.ά.
  • Καροτσάκια
  • Κουκλόσπιτο, κούκλες-μαριονέτες
  • Λούτρινα κουκλάκια
  • Μουσικά όργανα με φωτάκια και ήχους
  • Μπάλα για να κλωτσάει
  • Μπλοκ ζωγραφικής και μπογιές για να ζωγραφίζει και να κάνει γραμμές
  • Παιδικά κουζινικά σκεύη
  • Παιχνίδια εξωτερικού χώρου: κουτί με άμμο, τσουλήθρα, κούνια, σπιτάκι, κουβαδάκια και φτυάρια
  • Παιχνίδια-μεταφορικά μέσα για να ανεβαίνει πάνω
  • Πηλός, πλαστελίνη
  • Παιδικά τηλέφωνα
  • Ρούχα μεταμφίεσης
  • Τουβλάκια και κύβοι

3-5 ετών

Στην ηλικία από 3 έως 5 ετών το παιδί ελέγχει και κατευθύνει τις κινήσεις του. Συμμετέχει σε οργανωμένα παιχνίδια και αθλήματα και συνεργάζεται με τα άλλα παιδιά. Στην ηλικία των 3 αρχίζει να ελέγχει τον εαυτό του, παρουσιάζει μεγαλύτερη κινητική ικανότητα και μαθαίνει νέες λέξεις.

Στα 4 παρουσιάζει έντονη ζωηρότητα, με ασταμάτητη ενεργητικότητα και άστατο χαρακτήρα (ήσυχο, άτακτο, κοινωνικό), ενδιαφέρεται για τη φύση και τα ζώα, κάνει ερωτήσεις και αποκτά ορισμένες δεξιότητες (στέκεται στο ένα πόδι, δένει τα παπούτσια του). Τραγουδάει, χορεύει και φτιάχνει προτάσεις με περισσότερες από 5 λέξεις.

  • Βιβλία για αφήγηση ιστοριών
  • Επιτραπέζια που δεν απαιτούν ανάγνωση
  • Εργαλεία για ζυμάρια και πλαστελίνες για να πλάθει σχήματα
  • Κούκλες
  • Κύβοι και τουβλάκια για σύνθετες κατασκευές
  • Μπάλες για να κλωτσάει και να ρίχνει με τα χέρια
  • Παζλ με 5-6 κομμάτια
  • Πίνακες που σβήνουν
  • Τρίτροχο ποδήλατο
  • Τραμπολίνο
  • Χειροτεχνίες (να κόβει και να κολλάει) και ζωγραφική (πινέλα, κιμωλία, ξυλομπογιές, μαρκαδόρους)

ΠΑΙΔΙΑ 5-10 ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ

5-10 ετών

Σε αυτές τις ηλικίες το παιδί έχε αναπτύξει σε μεγάλο βαθμό δεξιότητες, κλίσεις και ενδιαφέροντα, γι’ αυτό και οι γονείς καλό είναι να επιλέγουν τα παιχνίδια βάσει αυτών. Η ποικιλία των παιχνιδιών στη ζωή του παιδιού θα το βοηθήσουν να αναπτύξει ξεχωριστές δεξιότητες, ενώ θα πρέπει να ξέρετε πως δεν αρκούν μόνο τα ατομικά παιχνίδια, αλλά χρειάζονται και τα ομαδικά π.χ. επιτραπέζια, για να μάθει να λειτουργεί συλλογικά.

Και στις δυο περιπτώσεις τα δημιουργικά παιχνίδια θα δώσουν τη δυνατότητα στο παιδί να αναπτύξει τη φαντασία του, να εκδηλώνει τα συναισθήματά του, να χρησιμοποιεί τη λογική του και να ασκεί την κινητικότητά του.

  • Αθλητικός εξοπλισμός
  • Επιτραπέζια παιχνίδια
  • Κουκλοθέατρο
  • Μουσικά όργανα
  • Μικρά εργαστήρια δραστηριοτήτων
  • Παιχνίδια για την εκμάθηση σχημάτων, αριθμών και γραμμάτων
  • Παιχνίδια κατασκευών
  • Παιχνίδια προβολής εικόνων (π.χ. viewmaster)
  • Ποδήλατα και πατίνια
  • Σετ χειροτεχνίας
  • Σύνθετα παζλ

Το παιχνίδι, σύµφωνα µε τη διεθνή βιβλιογραφία, αποτελεί κύριο χαρακτηριστικό της οµαλής ανάπτυξης του παιδιού (Hewes, 2007). Με το παιχνίδι το παιδί µαθαίνει να εργάζεται και να αγαπά, αλλά και να δοµεί την αυτοεκτίµησή του (Υouell, 2008). Επίσης το βοηθά να αναπτυχθεί σε όλους τους επιµέρους τοµείς: σωµατικά, κινητικά, γνωστικά και κοινωνικά. (Frost, Wortham, Reifel, 2012; Community Health and the Built Environment Project Team, 2011). Όταν τα παιδιά δεν έχουν την ευκαιρία να παίξουν πολύ και ποιοτικά, η ανάπτυξη αναστέλλεται και προχωρά µε ελλείμματα (Υouell, 2008).

Πηγές: yeskid.gr, psychografimata.com

ΛΟΓΟΜΑΓΙΚΑ

Το εργαστήρι Λογοθεραπείας ΛΟΓΟΜΑΓΙΚΑ στη Λάρισα, αναλαμβάνει περιστατικά με δυσκολίες παιδιών και ενηλίκων. Καλέστε μας στο 2410 533 049 ή κλείστε ραντεβού μέσω της φόρμας επικοινωνίας.


Άφησε ένα σχόλιο

Αυτός ο ιστότοπος χρησιμοποιεί το Akismet για να μειώσει τα ανεπιθύμητα σχόλια. Μάθετε πώς υφίστανται επεξεργασία τα δεδομένα των σχολίων σας.


Μετάβαση στο περιεχόμενο