Το Παιδί Μου Τραυλίζει;
Μία πολύ συχνή ερώτηση που κάνουν οι γονείς στον λογοθεραπευτή είναι «Το παιδί μου τραυλίζει;»
Οι ίδιοι αναφέρουν:
- Το παιδί μου επαναλαμβάνει πολλές φορές λέξεις ή ήχους
- Το παιδί μου λέει «εεε» ξανά και ξανά και ξανά
- Φαίνεται ότι κολλάει σε μία λέξη ή δεν μπορεί να την προσπεράσει
Ένα παιδί π.χ. στην ηλικία των 3 ετών μπορεί να παρουσιάζει διαταραγμένη ροή ομιλίας και συχνά να του παίρνει πολλήήή ώρα μέχρι να πει αυτό που θέλει όπου συνήθως δεν το λέει διότι πολλές φορές διακόπτεται από κάποιο άτομο της οικογένειας. Είναι πολύ συνηθισμένο και το αναφέρουν σχεδόν όλοι οι γονείς ότι στο σπίτι τα μέλη της οικογένειας ξεκινάνε να μιλάνε όλα μαζί με αποτέλεσμα ο ένας να καλύπτει τον άλλον. Επίσης πολύ γονείς αρχίζουν πραγματικά να ανησυχούν όταν τα άτομα του οικογενειακού ή φιλικού περιβάλλοντος αρχίζουν και αυτά να αντιλαμβάνονται τις δυσρυθμίες του παιδιού αντιδρώντας αυθόρμητα σε αυτό. Είναι δύσκολο να γνωρίζεις πώς να χειριστείς αυτή την κατάσταση ή πώς να το αντιμετωπίσει το παιδί π.χ. με τα αδέρφια του.
Πολλοί γονείς μικρών παιδιών, λοιπόν, θέλουν να ξέρουν κάποια βασικά πράγματα για την διαταραχή της ροή της ομιλίας που αποκαλούμε τραυλισμό:
- Είναι φυσιολογικός αυτός ο τρόπος ομιλίας;
- Πώς ανταποκρίνομαι εγώ ή εκπαιδεύω τους άλλους να ανταποκρίνονται όταν συμβαίνει αυτό;
- Αν δεν είναι φυσιολογικό τι πρέπει να κάνω;
Αυτό που χρειάζεται να γνωρίζουμε είναι ότι υπάρχει «φυσιολογικός» τραυλισμός, αυτό που οι ειδικοί αποκαλούν «δυσρυθμίες», ο οποίος δεν είναι πραγματικός τραυλισμός. Υπάρχουν συγκεκριμένα χαρακτηριστικά δυσρυθμιών και συμπεριφορών που θα μπορούσαν να οδηγήσουν έναν γονιό στο να πιστέψει πως το παιδί του βιώνει έναν πραγματικό «τραυλισμό».
Τυπικές / Φυσιολογικές «Δυσρυθμίες»
- Ενίοτε επαναλαμβάνοντας συλλαβές οι λέξεις όπως «και και και» ή «θθθθέλω» ή φράσεις όπως «θέλω το…. Θέλω το… θέλω το μπισκότο»
- Χρησιμοποιώντας συχνά ή επαναλαμβανόμενα λέξεις πλήρωσης όπως «εεεε», «ααα», «μμμ»
- Συμβαίνουν μεταξύ 1,5 – 5 ετών και τείνουν να έρθουν και να φύγουν
Αυτός ο τύπος των φυσιολογικού τραυλισμού είναι συνήθως ένα σημάδι ότι το παιδί μαθαίνει να χρησιμοποιεί τη γλώσσα με νέους τρόπους, οι οποίοι θα μπορούσαν να αναφερθούν ως «γλωσσικές εκτοξεύσεις» όπως συμβαίνει και αναπτυξιακά. Αν οι δυσρυθμίες εξαφανιστούν για κάποιες εβδομάδες, μετά επιστρέψουν, τότε το παιδί ίσως περνάει σε ένα άλλο στάδιο μάθησης. Σε αυτές τις φάσεις το παιδί βιώνει την ανάπτυξη του λεξιλογίου του και των γλωσσικών του δεξιοτήτων. Επαναλαμβάνει ολόκληρες φράσεις ή λέξεις αλλά και λέξεις πλήρωσης («εεε») για να διατηρήσει π.χ. τη θέση του στη συζήτηση. Έτσι δεν ανησυχούμε για την ροή του (τραυλισμός) αυτή τη στιγμή. Υπάρχουν παρόλα αυτά πράγματα που μπορούμε να κάνουμε για να το βοηθήσουμε στην γλωσσική του αυτή εκτόξευση και να διασφαλίσουμε ότι αισθάνεται άνετα και με αυτοπεποίθηση για την ομιλία του!
Πως ανταποκρίνομαι ή εκπαιδεύω τους άλλους να ανταποκριθούν όταν αυτό συμβεί;
Αυτό είναι ΣΗΜΑΝΤΙΚΟ
Έρευνες έχουν δείξει ότι ορισμένοι περιβαλλοντικοί παράγοντες παρόλο που δεν θεωρούνται αιτία τραυλισμού, δύναται να επιδεινώνουν τις δυσρυθμίες. Οπότε το καλύτερο είναι να γνωρίζουμε πώς να ανταποκριθούμε στο παιδί για να διασφαλίσουμε ένα περιβάλλον το οποίο θα διευκολύνει την ομαλή ομιλία του.
Συχνά οι γονείς ασχολούνται με τον τρόπο που ανταποκρίνονται ο παππούς του παιδιού ή ο φροντιστής του ή άλλο άτομο. Μονίμως αναφέρουν ότι χρησιμοποιούν τις φράσεις
«Έλα, πες το»
«Σκέψου αυτό που θέλεις να πεις πριν μιλήσεις»
«Μίλα πιο σιγά»
Σημείωση: Δεν είναι βοηθητικές συμβουλές!!!!!!!
Το πως ανταποκρινόμαστε σε παιδιά που παρουσιάζουν δυσρυθμίες στην ομιλία τους –αυτό δεν προκαλεί τραυλισμό- μπορεί είτε να εξομαλύνει την ομιλία είτε να αυξήσει τις δυσρυθμίες στην ομιλία, οπότε αυτό είναι σημαντικό!!!!
Αν δεν ξέρει κάποιος γονιός πώς να θίξει το θέμα με ένα μέλος της οικογένειας ή έναν δάσκαλο καλό θα είναι να ζητήσει την βοήθεια ενός λογοθεραπευτή. Επίσης μπορεί ο γονιός να μοιραστεί πληροφορίες και στρατηγικές που θα περιγραφούν παρακάτω και να ζητήσει ευγενικά από τους ενήλικες που περιβάλλουν το παιδί να τις χρησιμοποιήσουν όταν συνομιλούν με το παιδί κατά την διάρκεια που «τραυλίζει».
Τι μπορούν να κάνουν οι γονείς;
Να πάρουν μία Α Ν Α Σ Α
Ουσιαστικά η μαμά, ο μπαμπάς, η γιαγιά κτλ θα πρέπει να εστιάσουν στη δική τους ομιλία περισσότερο από το να εστιάζουν στην ομιλία του παιδιού και να θυμούνται το ακρωνύμιο Α Ν Α Σ Α.
Είναι πολύ σημαντικό ο γονιός να «πάρει μία ανάσα» και να προσπαθήσει να μην ανταποκριθεί με απογοήτευση ή ενόχληση και να παραμείνει ήρεμος όσο το παιδί προσπαθεί να του μιλήσει.
Ακροατής καλός
Να μιλάς αργά
Αναγνωρίζω και ενθαρρύνω – επιβραβεύω
Σταματώ να κάνω πολλές ερωτήσεις
Αφιερώνω χρόνο στο παιδί
Να είσαι καλός ακροατής
Αυτό σημαίνει να υπάρχει βλεμματική επαφή κατά πρόσωπο με το παιδί όταν μας μιλάει. Είναι σημαντικό να χρησιμοποιείτε ικανότητες καλής ακρόασης όταν το παιδί σας μιλάει και να ξέρει ότι το ακούτε ειδικά όταν παλεύουν να βγουν οι λέξεις. Αυτό το βοηθάει να καταλάβει ότι δεν πρόκειται να χάσουν την προσοχή σας και το βοηθάει να μιλάει λιγότερο βιαστικά. Μην διακόπτετε το παιδί. Προσπαθήστε να αυξήσετε τον αριθμό από τις φορές που πραγματικά ακούτε το παιδί σας. Αυτό δεν σημαίνει ότι θα παρατάτε τα πάντα κάθε φορά που σας μιλάει (αυτό δεν είναι εφικτό) αλλά να του δίνετε την αναπόσπαστη προσοχή σας πιο συχνά είναι μία καλή πρακτική.
Να μιλάς αργά μειώνοντας την ταχύτητα της ομιλίας σου
Με άλλα λόγια επιβραδύνετε τον εαυτό σας. Η δική σας εύκολη, άνετη και χαλαρή ομιλία θα είναι μακράν πιο δραστική από οποιαδήποτε συμβουλή του τύπου «μίλα πιο αργά» ή «προσπάθησέ το ξανά πιο αργά». Μπορείτε να το κάνετε αυτό περιμένοντας λίγα δευτερόλεπτα πριν μιλήσετε όταν το παιδί έχει ολοκληρώσει την ομιλία του ή όταν κάνει παύση για να απαντήσετε στην ερώτηση του ή κάνει παύση για να απαντήσει σε σας. Ακόμα και αν είστε γρήγορος ομιλητής εκ φύσεως θα πρέπει συνειδητά να μειώσετε την ταχύτητα που μιλάτε χρησιμοποιώντας στοχευμένες παύσεις και αναμονή.
Αναγνωρίζω και ενθαρρύνω – επιβραβεύω
Η ενθάρρυνση και η θετικότητα είναι μερικές από τις θεμελιώδεις αξίες. Είναι φανταστικό να βλέπουμε τα μάτια ενός παιδιού να λάμπουν όταν επιβραβεύεται. Οι γονείς έχουν πολλή μεγάλη δύναμη στο χτίσιμο της αυτοπεποίθησης του παιδιού τους μέσα από τα λεγόμενα τους. Συχνά επιβραβεύεται η καλή συμπεριφορά και η ακαδημαϊκές και αθλητικές ικανότητες των παιδιών. Μερικές φορές όμως ξεχνούμε να ενθαρρύνουμε τις δυνατότητες ομιλίας και επικοινωνίας του παιδιού μας.
Παρακάτω υπάρχουν, ενδεικτικά, μερικά ενθαρρυντικά σχόλια που είναι ωραίο να ακούν τα παιδιά ειδικά όταν προσπαθούν να βγουν οι λέξεις από το στόμα τους
- «Αγαπώ τον τρόπο που μιλάς»
- «Η φωνή σου με κάνει χαρούμενο/η»
- «Έχεις φοβερές ιδέες απολαμβάνω να σε ακούω»
- «Πραγματικά δούλεψες σκληρά για να το καταφέρεις /για να το πεις. Συνέχισε να προσπαθείς»
- «Ευχαριστώ που μοιράστηκες αυτό μαζί μου. Μ’ αρέσει να ακούω αυτά που έχεις να μου πεις.»
Είναι επίσης πολύ σημαντικός ο τρόπος που θα πρέπει να δίνεται η επιβράβευση στο παιδί. Ένα απλό «Μπράβο» ή «καλή προσπάθεια» ή «Είσαι πολύ καλός/η» ίσως δεν είναι αρκετό. Η ενθάρρυνση και η επιβράβευση που δίνετε στο παιδί θα πρέπει να είναι σαφής και λεπτομερής. Πρέπει να παρατηρήσετε κάτι ωραίο που κάνει και να το περιγράψετε π.χ. «μου αρέσει πολύ ο τρόπος που μαζεύεις τα παιχνίδια σου» ή «σε καμάρωνα τόσο πολύ που έπαιζες με τον καινούριο φίλο σου στην αυλή σήμερα».
Κάνω λιγότερες ερωτήσεις
Αυτό μπορεί να ακούγεται δύσκολο!!!! Το να κάνεις ερωτήσεις είναι ένα φυσιολογικό και καθημερινό πράγμα όταν μιλάς με το παιδί σου. Αυτό που δυσκολεύει όμως την κατάσταση και μας βάζει σε μπελάδες είναι όταν κάνουμε την μία ερώτηση πίσω από την άλλη σαν να ψάχνουμε για απαντήσεις τις οποίες το παιδί πρέπει να δώσει. Προσπαθήστε να μειώσετε τον αριθμό των ερωτήσεων και αντ’ αυτού επικεντρωθείτε στη χρήση σχολίων. Απαντήστε με μία προσφώνηση «ωω!» σε κάτι που σας λέει το παιδί και περιμένετε ή πείτε «Για να δω…» και μετά περιμένετε από το παιδί να απαντήσει ή να ανταποκριθεί ξανά.
Διατηρώ την «σειρά» στην συνομιλία
Ενθαρρύνετε τις καλές δεξιότητες αντίληψης με όλους στην οικογένεια. Βοηθήστε τα μέλη της οικογένειας να καταλάβουν ότι «ακούω και μιλάω με την σειρά μου» και όταν κάποιος μιλάει οι άλλοι πρέπει να τον ακούν. Το να διακόπτουμε δεν έχει θετικά αποτελέσματα και ειδικά σε ένα παιδί που μαθαίνει να μιλάει ή έχει δυσκολία στο να πει τις λέξεις, οι διακοπές μπορούν να επιδεινώσουν την απογοήτευση του και να μειώσουν τα κίνητρα του για ομιλία.
Είμαι ένας προς έναν
Κρατήστε ή προγραμματίστε λίγη ώρα την ημέρα για να δώσετε στο παιδί την αναπόσπαστη προσοχή σας και να εφαρμόσετε τις παραπάνω στρατηγικές. Μειώνοντας ταχύτητα ομιλίας, μειώνοντας τον αριθμό των ερωτήσεων, διατηρώντας τη σειρά στην συνομιλία και κάνοντας χρήση σωστών ακουστικών δεξιοτήτων μπορεί να γίνει εξάσκηση. Χρησιμοποιήστε σε αυτή την λίγη ώρα του «ένας προς έναν» την εξάσκηση σε αυτές τις δεξιότητες με το παιδί και όσο περισσότερο τις χρησιμοποιείτε τόσο πιο φυσικά θα χρησιμοποιείτε αυτές τις στρατηγικές στις καθημερινές αλληλεπιδράσεις με το παιδί. Έστω και λίγο, 5’ λεπτά την ημέρα αρκούν για να κάνουν την διαφορά.
Αυτά βοηθούν τα παιδιά που παρουσιάζουν δυσκολία στην ομιλία και επίσης ενθαρρύνουν την σωστή επικοινωνία με όλα τα παιδιά.
Μέχρι στιγμής έχουν περιγραφεί οι φυσιολογικές δυσρυθμίες καθώς επίσης και οι στρατηγικές με τις οποίες μπορεί να βοηθηθεί ένα παιδί που παρουσιάζει δυσρυθμίες. Τώρα θα γίνει αναφορά για τα παιδιά τα οποία πιθανών βιώνουν τραυλισμό και τους παράγοντες κινδύνου της διαταραχής.
Πότε ανησυχώ για τον πιθανό τραυλισμό του παιδιού μου;
Ένα παιδί που δείχνει σημάδια τραυλισμού μπορεί να:
- Επαναλαμβάνει ήχους (όχι λέξεις) πάνω από δύο φορές, όπως «μα-μα, μα, μαμά»
- Οι στοματικοί ή προσωπικοί μύες δείχνουν ένταση ή το παιδί δείχνει μία πάλη στο να πει τις λέξεις
- Κρατάει έναν ήχο παραπάνω από το φυσιολογικό «μμμμμμμμμμαμά»
- Δείχνει ένα μπλοκάρισμα όπου δεν υπάρχει αέρας ή φωνή για μερικά δευτερόλεπτα
- Οι δυσρυθμίες έρχονται και φεύγουν αλλά είναι περισσότερο καιρό παρούσες απ ότι απούσες
Υπάρχουν επίσης παράγοντες κινδύνου οι οποίοι υποδεικνύουν ότι το παιδί είναι επιρρεπές στον τραυλισμό. Σε αυτές τις περιπτώσεις θα πρέπει να συμβουλευτείτε έναν ειδικό λογοθεραπευτή.
- Οικογενειακό ιστορικό τραυλισμού, ακόμα περισσότερο αν το παιδί έχει γονέα, αδερφάκι ή άλλο οικογενειακό μέλος που ακόμα παρουσιάζει τραυλισμό
- Το παιδί έχει παρουσιάσει τις δυσρυθμίες πάνω από 6-12 μήνες
- Οι δυσρυθμίες του ξεκίνησαν μετά τα 3 ½ ετών
- Είναι αγόρι
- Έχει αυξημένες, αργές ή διαταραγμένες γλωσσικές δεξιότητες για την ηλικία του
- Δεν μιλάει καθαρά με αποτέλεσμα να μην γίνεται κατανοητό από τρίτους
Ερχόμενος αντιμέτωπος ο γονιός με το παιδί που παλεύει να μιλήσει ή κολλάει μπορεί να είναι δύσκολο και αγχωτικό. Να θυμάστε πως υπάρχουν στρατηγικές που μπορείτε να εφαρμόσετε για να βοηθήσετε το παιδί σας αλλά και ο ειδικός λογοθεραπευτής που μπορείτε να συμβουλευτείτε, να εμπιστευτείτε και να συνεργαστείτε…
Θυμηθείτε να πάρετε μία «ΑΝΑΣΑ», να ευχαριστηθείτε το παιδί σας και να δείχνετε ενδιαφέρον για το τι λέει όταν σας μιλάει και όχι για το πως μιλάει!
Λογοθεραπεία στα ΛΟΓΟΜΑΓΙΚΑ
Το πλήρως καταρτισμένο προσωπικό μας αναλαμβάνει περιπτώσεις τραυλισμού και μπορεί να σας βοηθήσει σημαντικά. Καλέστε μας στο 2410 533 049 ή κλείστε ραντεβού μέσω της φόρμας επικοινωνίας.